Deinonych
[html]
<table>
<tr>
        <td>Deinonych</td>
</tr>
<tr>
    <td></td>
</tr>
<tr>
    <td>Wyzionie ducha po zadaniu:   160 \ Obrażenia:</td>
<tr>
<td>Atak głową-                             25 (35)</td>
<tr>
<td>Atak ogonem-                        20 (30)</td>
<tr>
<td>Szarża-                                   25 (35)</td>
<tr>
<td>Atak zębami-                           80 (95)</td>
<tr>
<td>Atak pazurami-                      70 (80)</td>
<tr>
<td>Atak z ukrycia-                          100 (100)</td>
</tr></tr>
</table>[/html]
Opis: Znaczenie nazwy: Deinonychus znaczy "straszny szpon". Od tej nazwy utworzono także klad Deinonychosauria - obejmującego rodziny Dromeaosauridae i Troodontidae. Nazwa gatunkowa - antirrhopus znaczy "przeciwwaga" i odnosi się do ogona zwierzęcia.

Odkrycie tego smukłego drapieżnika w 1969 roku zmieniło całkowicie sposób myślenia o dinozaurach - dotąd uważano je za ociężałe i bezmyślne stworzenia. Czaszka tego dinozaura była uzbrojona w 60 zagiętych, ostrych zębów. Często przedstawia się deinonycha z trójkątną, podobną do allozaura czaszką. Ostrom, rekonstruując czaszkę, miał do dyspozycji tylko kiepsko zachowaną skamieniałość. Jednak nowszy materiał, zachowany trójwymiarowo, ukazuje bardziej wysklepione podniebienie, co powoduje, że czaszka jest węższa. Kości jarzmowe są poszerzone ku dołowi, co dawało dinozaurowi doskonałe widzenie stereoskopowe. Jako przedstawiciel rodziny dromeozaurydów, która jest bardzo blisko spokrewniona z ptakami, deinonych mógł być opierzony. Potwierdzają to znaleziska innych członków rodziny - Microraptor i Sinornithosaurus, które były pokryte piórami. Niedawno odkryto, że najbliższy krewny deinonycha - mongolski Velociraptor także był pokryty piórami. Być może jednak dorosłe deinonychy nie były upierzone - mierząc 3,4m długości były znacznie większe od największego dotychczas znalezionego upierzonego dinozaura - kompsognatyda Sinocalliopteryx. Odnaleziono około 2000 jaj, które prawdopodobnie zostały złożone przez deinonychy. Środowisko w którym żył deinonych to lasy, równiny zalewowe i moczary. Rzeki wpływały do morza tworząc delty, występowały też laguny. Taki właśnie obraz wyłania się z badań formacji Antlers i Cloverly w których znaleziono tego dinozaura. Deinonychus żył wśród pancernych dinozaurów Sauropelta oraz ornitopodów Zephyrosaurus i Tenontosaurus. W stanie Oklahoma znaleziono deinonycha wśród takich dinozaurów jak wielki allozauroid Acrocanthosaurus i gigantyczny brachiozauryd Sauroposeidon. Co ciekawe, w przeszłości deinonych był uważany przez paleontologa Gregory'ego Paula za gatunek rodzaju Velociraptor, który występował w Mongolii około 30 milionów lat później.

Maszyna do zabijania?
Dość szeroko rozpowszechniony pogląd uznaje rodzaj deinonycha za niewielkiego, lecz prawdopodobnie wyjątkowo groźnego zabójcę. Uważa się tak nie tylko za sprawą imponującego uzbrojenia, ale też dzięki dużemu mózgowi (wielkości pomarańczy) znajdującemu się w znacznych rozmiarów czaszce, której ciężar zmniejszały otwory. Znaczna inteligencja być może pozwalała temu drapieżnikowi polować zespołowo w watahach liczących około 10 osobników na znacznie większe zwierzęta. Wybrawszy ofiarę deinonychy przystępowały do ataku. Na swoich silnych, smukłych nogach o silnych stawach skokowych prawdopodobnie mógł rozwinąć prędkość ponad  55 km/h. Na uwagę zasługuje specyficzna budowa stopy. Skarłowaciały pierwszy palec okryty był, jak wszystkie jego pazury rogową pochewką, a ciężar ciała opierał się na trzecim i czwartym palcu zakończonym tępymi pazurami ułatwiającymi odbijanie się od ziemi. Natomiast drugi palec zaopatrzony był w straszliwą broń - zakrzywiony szpon o długości 13cm. W czasie biegu utrzymywał równowagą balansując swoim długim ogonem usztywnionym kostnymi prętami. Gdy deinonych dopadł ofiarę kopał ją, co mogło często wywoływało kontuzje - ten teropod mógł sobie trwale złamać palec. Polowanie i wybranie zdobyczy zapewne ułatwiał mu też dobry wzrok. Rozszarpywał ofiarę też swoimi długimi, silnymi kończynami przednimi o trzech szponiastych palcach i zakrzywionymi zębami o karbowanych krawędziach sterczących z poruszanych przez mięśnie szczęk. Tak brzmi popularna teoria o zachowaniach deinonycha. Jednak, czy powyższy opis odpowiada rzeczywistości?
Jak wykazały badania, prawdopodobnie czaszki dromeozaurydów (z wyjątkiem rodzaju Dromaeosaurus) nie były tak mocne jak u innych drapieżnych dinozaurów. Można wysnuć z tego wnioski - albo deinonychy polowały na duże zwierzęta używając głównie kończyn, albo żywiły się raczej mniejszymi od nich zwierzętami. Zęby Deinonychus wśród kości Tenontosaurus to częste znaleziska w formacji Cloverly. W dwóch miejscach znaleziono prawie kompletne skamieniałości tych dwóch zwierząt blisko siebie. W pierwszym odkryto 4 dorosłe i jednego młodego drapieżnika obok kości ornitopoda. To znalezisko stało się przesłanką prowadzącą do wniosku, że deinonychy polowały w stadach. Z pewnością jeden deinonych nie potrafiłby zabić ważącego 1-4 ton tenontozaura. W innym stanowisku znaleziono aż 6 tenontozaurów, różnej wielkości i jednego dromeozauryda. Jedna z kości zawierała wyżłobienia, które mogły być pozostawione przez deinonycha. Współcześni krewniacy Deinonychus - krokodyle i ptaki rzadko polują wspólnie. Nie oznacza to jednak, że podobnie było we wczesnej kredzie. Co ciekawe, drugi pazur stopy nie wygląda tak samo u każdego osobnika. U niektórych jest mocniej, a u innych mniej zakrzywiony. Ostrom zasugerował, że różnice te mogą być spowodowane zmiennością osobniczą, płciową lub zależeć od wieku osobnika. Ostatnie badania wskazują, że Deinonychus używał pazurów nie do cięcia, a do dźgania. Nieprawdziwe jest więc potoczne wyobrażenie o długich na 2 metry ranach ciętych zadawanych przez deinonycha. Biomechaniczne badania Kena Carpentera (z roku 2002) dotyczące funkcji kończyn przednich, ukazały, że służyły najprawdopodobniej do chwytania zdobyczy. Były one długie jak na teropoda, co wiązało się ze znacznym zasięgiem. Jednak proporcjonalnie większe były u młodych osobników. Duży wyrostek kruczy, służący za miejsce przyczepu mięśni, również potwierdza tezę, że deinonych łapał ofiary przednimi kończynami. Poprzednio wspomniano o dość popularnym wyobrażeniu deinonycha jako o wyjątkowo szybkim zwierzęciu. Gdy Deinonychus został po raz pierwszy opisany, nie znaleziono jeszcze kompletnej nogi zwierzęcia i przeszacowano długość kości udowej. Ostrom w późniejszych badaniach wskazał, że stosunek długości kości udowej do kości piszczelowej nie jest tak ważny w określaniu szybkości zwierzęcia jak długość stopy i dolnej części nogi. Dzisiaj u szybkich dwunożnych zwierząt (struś) stosunek długości stopa-piszczel wynosi 0,95. U bez wątpienia szybkich dinozaurów (Struthiomimus) to 0,68, a u deinonycha tylko 0,48. Ostrom uznał zatem, że Deinonychus nie był tak szybki jak inne teropody, a już na pewno nie tak jak dzisiejsze nielotne ptaki. Kości śródstopia są niezwykle krótkie u Deinonychus, jednak większe są one u młodych osobników. Ostrom zasugerował, że cecha ta jest powiązana z funkcją sierpowatego pazura. Wydaje się, że skracał się on z wiekiem. Paleontolog uznał, że te cechy deinonycha wiążą się z możliwością zadawania ran ciętych przez deinonycha - taka budowa bowiem była według Ostroma złotym środkiem między zdolnością do biegu, a możliwościami zadawania ran unikalnym, występującym tylko w rodzinie Dromaeosauridae, sposobem. Twierdził on także, że specyficzna budowa nóg powodowała, że inne mięśnie były używane do poruszania się, a inne do polowania. W roku 1981 kanadyjski naukowiec Richard Kool oszacował na podstawie śladów stóp dinozaurów, że Deinonychus chodził z prędkością 10 km/h. Nie wiemy jednak, ile mógł osiągać biegając.